جوان آنلاین: تا کی باید شاهد خونبهای ایمنی خودروها باشیم؟ در حالی که کشور به شدت نیازمند اجرای استانداردهای ایمنی خودرو است، سازمان ملی استاندارد ایران همچنان عقبنشینی میکند و خودروهای قدیمی و فاقد استانداردهای هشتادوپنجگانه به بازار عرضه میشوند. در روزهایی که تصادفات رانندگی به یکی از بزرگترین معضلات کشور تبدیل شده و پویشهای مختلف در راستای کاهش این حوادث شکل گرفته است، همچنان برخی خودروها بدون رعایت الزامات ایمنی به مشتریان تحویل داده میشوند. اما چرا استانداردهای هشتادوپنجگانه رعایت نمیشود؟
صنعت خودروسازی ایران با قدمت ۷۰سالهاش به رغم تمام پیشرفتهایش در تولید خودروهای جدید، هنوز نتوانسته است به الزامات استانداردهای ایمنی و کیفیت دست یابد.
یکی از مشکلات عمده، تولید خودروهای قدیمی است که نمیتوان آنها را به سیستمهای ایمنی جدید مجهز کرد. خودروهایی نظیر نیسان آبی که از ساختار قدیمی برخوردارند، قادر به نصب تجهیزات ایمنی فعال نیستند؛ تجهیزاتی مانند ترمز اضطراری و هشدارهای حرکت بین خطوط که میتوانند در پیشگیری از تصادفات مؤثر باشند. تجهیزات ایمنی فعال به پیشگیری از وقوع تصادفات کمک میکنند. سیستمهایی نظیر هشدار کاهش هوشیاری راننده، هشدارهای تغییر مسیر و سیستم ترمز اضطراری از جمله استانداردهای جدیدی هستند که در خودروسازی کشورهای پیشرفته بهطور معمول نصب میشوند.
در حال حاضر، در بسیاری از خودروهای قدیمی ایرانی، امکان نصب این تجهیزات وجود ندارد.
یک گام به عقب در مسیر ایمنی خودروها
پس از سالها پیگیری، سازمان ملی استاندارد ایران در نهایت توانست برخی خودروهای قدیمی را از خط تولید خارج کند و توقف شمارهگذاری خودروهایی نظیر پژوپارس و پژو ۲۰۶ را اعلام کند، اما پس از مدتی، خودروهایی مانند نیسان آبی بدون رعایت استانداردهای ایمنی به بازار بازگشتند. این موضوع، بسیاری از فعالان صنعت و کارشناسان ایمنی را نگران کرده است.
به گفته خبرگان، نقاط جوش بدنه این خودروها غیراستاندارد است و این باعث بروز آسیبهای جدی در صورت تصادف میشود. افزون بر این، مخازن CNG در این خودروها در جای نامناسبی قرار دارند و میتوانند در شرایط خاص مانند تصادفات شدید منفجر شوند. این مشکلات میتواند در نهایت خطرات جانی زیادی به همراه داشته باشد.
چرا برخی خودروها همچنان تولید میشوند؟
در حالی که استانداردهای هشتادوپنجگانه برای خودروسازان اجباری است، شاهد هستیم خودروهایی نظیر نیسان آبی همچنان بدون رعایت این استانداردها تولید و به بازار عرضه میشوند.
طبق اعلام سازمان ملی استاندارد، خودروهایی که استانداردهای هشتادوپنجگانه را رعایت نکنند، نباید شمارهگذاری شوند، اما در عمل برخی از خودروها همچنان از این قاعده مستثنی هستند.
در مرداد ۱۴۰۲، برای مدت کوتاهی شمارهگذاری نیسان آبی متوقف شد، اما به دلیل تقاضای بالا و نیاز بازار، این خودرو مجدداً به خط تولید بازگشت. برخی مسئولان به این نکته اشاره کردهاند که مشکلات زیرساختی و هزینههای زیاد تعویض قطعات برای این خودروها، یکی از دلایلی است که باعث میشود این خودروها همچنان تولید شوند. این خودروها به هیچ وجه در وضعیت مناسبی قرار ندارند و باید هرچه سریعتر از خط تولید خارج شوند.
وی تأکید میکند: در بنسازههای قدیمی خودروها امکان نصب تجهیزات ایمنی جدید وجود ندارد و همین امر، خطرات جانی زیادی را به دنبال خواهد داشت.
پویش «نه به تصادف» و ضرورت تغییر سیاستها
پویشهای عمومی مانند «نه به تصادف» که در تلاش هستند آگاهی عمومی را نسبت به ایمنی خودروها افزایش دهند، در این شرایط اهمیت بیشتری پیدا کردهاند.
این پویشها که به ویژه با توجه به آمار بالای تصادفات در کشور راهاندازی شدهاند، میتوانند به عنوان عامل فشار بر نهادهای مسئول در جهت اصلاح وضعیت ایمنی خودروها عمل کنند.
رئیسجمهور و بسیاری از مقامات کشور نیز به این پویش پیوستهاند و خواستار توجه جدی به ایمنی خودروها و کاهش تصادفات هستند.
اما سؤال این است که آیا صرفاً با راهاندازی این پویشها میتوان به کاهش تصادفات دست یافت؟ پاسخ به این سؤال منفی است.
برای رسیدن به ایمنی واقعی، نیاز به اقدامات عملی و اصلاحات بنیادین در صنعت خودروسازی کشور وجود دارد.
راهکارهای ضروری برای اصلاح وضعیت ایمنی خودروها
برای بهبود وضعیت ایمنی خودروها در ایران، اولین قدم باید توقف تولید خودروهای قدیمی و جایگزینی آنها با مدلهای جدیدتر و ایمنتر باشد. این خودروها باید به سیستمهای ایمنی جدید مجهز شوند تا از بروز تصادفات شدید و کشنده جلوگیری شود.
همچنین نظارت دقیق بر رعایت استانداردهای ایمنی در تمامی مراحل تولید باید اولویت قرار گیرد. این نظارت میتواند از وقوع مشکلات جدی جلوگیری کند و باعث افزایش اعتماد مردم به صنعت خودروسازی کشور شود. افزون بر این، باید به ایجاد زیرساختهای مناسب برای نصب تجهیزات ایمنی فعال در خودروها توجه ویژهای شود. این تجهیزات شامل سیستمهای پیشگیرانه تصادف هستند که میتوانند نقش بسیار مؤثری در کاهش تصادفات داشته باشند.
عقبنشینی سازمان ملی استاندارد از اجرای استانداردهای هشتادوپنجگانه و تولید و شمارهگذاری خودروهایی که فاقد این الزامات ایمنی هستند، خطرات بسیاری را برای رانندگان و سرنشینان به همراه دارد. در شرایطی که تصادفات و حوادث رانندگی همچنان به عنوان یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در کشور مطرح است، باید اقدامات جدیتری برای افزایش ایمنی خودروها و کاهش حوادث جادهای صورت گیرد. امیدواریم در سالهای آتی، این اقدامات نه تنها در سطح حرف، بلکه در عمل نیز محقق شوند.